مراسم گهواره بستن

گهواره بستن نوزاد در بدو تولد یکی از رسم های قدیمی مردم دیار مازندران است که در زبان طبری به آن گَهْره وَنّی می گویند ، درگذشته در اغلب روستاهای مازندران به ویژه لاویج این رسم پابرجا بوده است و اکنون نیز نه به شکل تماما سنتی همچنان ادامه دارد. 

مادر عروس، پیش از متولد شدن کودک اقدام به فراهم کردن امکاناتی نظیر پوشاک، کمد ، وسایل مورد نیاز کودک در حد وسع مالی خود، میکند که در این بین گهواره یکی از اصلی ترین کالا ها می باشد (گهره ونی بی گهره که نوونه...!)

در سومین روز از تولد فرزند ، مادر عروس وسایل تهیه شده را به داماد و دخترش هدیه می دهد و خویشاوندان را دعوت می کنند تا مراسم گهواره بستن را در کنار یکدیگر انجام دهند. از این رو مراسم گهواره بستن یک مهمانی و دورهمی می باشد که به بهانه قدم نو رسیده خویشاوندان گرد هم جمع شده و روزی را با شادی و جشن بقول مازنی ها " چکه سما " میگذرانند.

بزرگترین شخص از نزدیکان نوزاد که معمولا مادر داماد می باشد البته در صورتی که مادربزرگ داماد یا عروس در قید حیات نباشند یا توانایی لازم را نداشته باشند، مراسم گهواره بستن را با بستن نوزاد به گهواره شروع می کند.

پس از بستن نوزاد به گهواره ، روی گهواره گردو می شکنند به باور مردم مازندران این عمل موجب می شود تا کودک در آینده دندان درد نگرفته یا هنگام در آوردن دندان درد نکشد و دندان هایش به راحتی در بیاید.

مراسم گهواره بستن نوزاد در مازندران با دعا و شعر خوانی برای نوزاد ادامه پیدا می کند و هدف اینست که کودک از عوامل طبیعی از جمله زلزله ، طوفان ، رعدو برق و مواردی مثل سر و صدای پدر و مادر ویا همسایگان نترسد¹ .

در میانه مراسم میهمانان با گردو ، حلوا ، بادونه ، ریز نون (کسمه) که میزبان برای آن ها تدارک دیده است پذیرایی می شوند قابل ذکر است که امروزه میوه، شیرینی و شربت نیز به موارد پذیرایی اضافه شده است و در انتهای مراسم خویشاوندان و آشنایان هدایایی را به نوزاد میدهند.

1. در متون کهن و در باورهای مردمی آمده که لیلیث به خاطر کینه ای که از آدم و مردها دارد، همیشه در پی ضربه زدن به نوزادان بخصوص پسران آنهاست شاید رسم گهواره بستن و اطمینان خاطر دادن به کودک که نهراسد بی ارتباط با این موضوع نباشد.